Ασφάλεια στα κοινωνικά δίκτυα

 (Πηγή: Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ)

Πρόληψη-Αντιμετώπιση

Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να αναπτύξει τη συναισθηματική του νοημοσύνη;

Συναισθηματική νοημοσύνη σημαίνει αυτογνωσία και αποδοχή, ενσυναίσθηση (την ικανότητα να βλέπουμε και να αισθανόμαστε την οπτική άλλων ατόμων), ικανότητα διαχείρισης των συναισθημάτων και ικανότητα διαχείρισης των σχέσεων.

•  Η διαχείριση των συναισθημάτων ξεκινάει από εσάς: το παιδί σας θα κάνει ό,τι βλέπει να κάνετε εσείς. Σκεφτείτε πώς αντιδράτε σε στρεσογόνες καταστάσεις και πώς μπορείτε να αποτελέσετε καλό πρότυπο συμπεριφοράς και συναισθηματικής νοημοσύνης.
• Ακούστε με ενεργό τρόπο τα συναισθήματα του παιδιού σας. Βοηθήστε το να καταλάβει ότι είναι φυσικό κάποιες φορές να νιώθει λυπημένο, θυμωμένο ή αναστατωμένο. Όταν έχει αποδεχτεί και έχει κατανοήσει το πώς νιώθει, μπορεί να ερευνήσει τι προκάλεσε τα συναισθήματα έτσι ώστε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
• Παροτρύνετε το παιδί σας να αντιμετωπίζει με ενδιαφέρον και καλοσύνη τους συνανθρώπους του, να τα πηγαίνει καλά με τους συμμαθητές του, να διαχειρίζεται τα αρνητικά συναισθήματα και να υποστηρίζει ενεργητικά τον εαυτό του και τους άλλους. 
• Διευκολύνετέ το να συζητήσει για θέματα που το απασχολούν ή το ταλαιπωρούν. Όλα τα παιδιά δυσκολεύονται να μιλήσουν για κάποια θέματα και εκεί είναι που χρειάζονται περισσότερο την υποστήριξή σας. Θα βοηθηθούν πραγματικά αν υπάρχει μια ορισμένη ώρα της ημέρας κατά την οποία μπορούν να μιλούν για τα ζητήματα που τα απασχολούν: είναι σημαντικό, λοιπόν, να έχετε μέσα στην ημέρα κάποια ώρα που είναι η «στιγμή για εκμυστηρεύσεις». 
• Ενθαρρύνετε το παιδί να σκεφτεί πώς νιώθει και πώς συμπεριφέρεται σε διαφορετικές περιστάσεις. Για παράδειγμα, ζητήστε του να σκεφτεί πώς αισθάνεται όταν κάποιος συμπεριφέρεται σκληρά σε έναν άλλο άνθρωπο. 
• Βοηθήστε το να καταλάβει ότι ο θετικός τρόπος σκέψης μπορεί να επηρεάσει τις αντιδράσεις και τα συναισθήματά του. Η θετική σκέψη έχει τη δύναμη να αλλάξει τη συναισθηματική του αντίδραση απέναντι στις καταστάσεις.

(Πηγή: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ "Ενδυναμώνοντας τα παιδιά - Αντιμετωπίζοντας τον Εκφοβισμό", ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕνΔυναμώνω - Enable», 2015) 

Πρόληψη-Αντιμετώπιση

Μια υπόσχεση που ΠΡΕΠΕΙ ΟΛΟΙ να δώσουμε για βελτίωση της  συμπεριφοράς στο κλίμα της τάξης και του σχολείου.

ΥΠΟΣΧΟΜΑΙ να αντιστέκομαι στον εκφοβισμό: Θα συμπεριφέρομαι στους άλλους με ΣΕΒΑΣΜΟ και ΚΑΛΟΣΥΝΗ. Δεν θα συμπεριφέρομαι με κακία στους συμμαθητές μου, δεν θα τους κοροϊδεύω, δεν θα στρέφω άλλους εναντίον τους, ούτε θα προσπαθώ να τους βλάψω σωματικά ή ψυχικά. Θα έχω τη ΣΥΜΠΟΝΙΑ, ώστε να μην γίνω θύτης, και το ΚΟΥΡΑΓΙΟ, ώστε να μην μένω απλός παρατηρητής. Δεν θα βοηθώ ανθρώπους που εκφοβίζουν άλλους. Δεν θα παρακολουθώ, δεν θα γελώ και δεν θα συμμετέχω όταν κάποιος φίλος ή συμμαθητής μου συμπεριφέρεται με κακία και πληγώνει άλλα παιδιά. Θα μιλήσω στον φίλο ή στον συμμαθητή μου αν η συμπεριφορά του είναι ανάρμοστη. Είναι δική μου ΕΥΘΥΝΗ να βοηθώ άτομα που πέφτουν θύματα εκφοβισμού. Αν δω κάποιον να εκφοβίζεται, θα το πω ή θα κάνω κάτι γι’ αυτό. Θα ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΜΑΙ άλλα παιδιά που πέφτουν θύματα εκφοβισμού. Θα είμαι καλό ΠΡΟΤΥΠΟ για τους συμμαθητές μου

  (Πηγή: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ "Ενδυναμώνοντας τα παιδιά - Αντιμετωπίζοντας τον Εκφοβισμό", ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕνΔυναμώνω - Enable», 2015) 

Αντιμετώπιση εκφοβισμού

Aν το παιδί σας εκφοβίζει άλλα παιδιά

H ανησυχία δεν αφορά μόνο τους γονείς των παιδιών που πέφτουν θύματα εκφοβισμού, βίας ή αποκλεισμού. Πρέπει να αφορά και τους γονείς των παιδιών που εκφοβίζουν. Πολλοί είναι οι λόγοι που ένας έφηβος οδηγείται σε αυτή τη συμπεριφορά. Συχνά υπάρχουν δυσκολίες στο οικογενειακό του περιβάλλον, όπως αυστηροί, απαιτητικοί γονείς, εντάσεις μέσα στην οικογένεια, απουσία του ενός γονιού, σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ασθένεια κ.λπ. H επιθετική συμπεριφορά αποτελεί την έκφραση της ανάγκης του εφήβου να επιβληθεί. Μπορεί να συμβάλουν και άλλοι παράγοντες, όπως η παρέα με επιθετικά παιδιά, η πολύωρη ενασχόλησή του με βίαια παιχνίδια στον υπολογιστή, η χαλαρή στάση των διδασκόντων στο σχολείο κ.λπ.

Οι νταήδες πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον κατάλληλο τρόπο ώστε να βελτιώνουν τη συμπεριφορά τους και όχι να γίνονται «αποδιοπομπαίοι τράγοι». Aν οι γονείς και το σχολείο τα απομονώσουν ως «προβληματικά», τα παιδιά αυτά θα γίνουν ακόμα πιο επιθετικά και ίσως στο εξής να μην εκφράζουν τη βιαιότητά τους μέσα στο προαύλιο, αλλά στους δρόμους έξω από το σχολείο. Σύμφωνα με μελέτες, στην ηλικία των 24 χρόνων το 60% των εφήβων που στο σχολείο εκφόβιζαν συμμαθητές τους έχουν εμπλοκή με τη δικαιοσύνη.

Τι σας προτείνω

• Συζητήστε ανοιχτά με το παιδί για τα συναισθήματά του και πώς διαχειρίζεται τον θυμό του.

• Mην αρχίσετε αμέσως τα κηρύγματα και τις τιμωρίες. Έτσι του διδάσκετε αυτό ακριβώς που θέλετε να σταματήσει: τη βία.

• Διαβεβαιώστε το ότι το αγαπάτε, αλλά να του κάνετε σαφές με κατηγορηματικό τρόπο ότι δεν συμφωνείτε με αυτές τις πρακτικές.

• Βελτιώστε την επικοινωνία σας με το παιδί.

• Αν υπάρχουν προβλήματα στην οικογένειά σας, κρατήστε τα μακριά από τον έφηβό σας.

• Ελέγξτε τη συμπεριφορά σας μήπως και εσείς με την παραμικρή αφορμή εκφράζεστε επιθετικά.

• Bοηθήστε το παιδί να μάθει να ελέγχει τον θυμό του και να βρίσκει άλλους τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων.

• Απευθυνθείτε σε επαγγελματία ψυχικής υγείας.

(Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος)

Τι πρέπει να κάνω αν το παιδί μου εκφοβίζεται; 

• Να διατηρείτε μια ανοιχτή σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης, έτσι ώστε το παιδί σας να θέλει να μοιράζεται τις ανησυχίες του μαζί σας. 

• Αν το παιδί σας αποκαλύψει ότι εκφοβίζεται, μιλήστε του ήρεμα και καθησυχαστικά. 

• Ευχαριστήστε το που σας μίλησε και διαβεβαιώστε το ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν. Για πολλά παιδιά (αλλά και ενήλικες) χρειάζεται πολύ θάρρος και μόνο για να αποκαλύψουν τον εκφοβισμό που υφίστανται. 

• Πολλά παιδιά δεν μιλούν στους γονείς τους επειδή φοβούνται ότι αυτοί θα πάνε στο σχολείο να συζητήσουν το θέμα και έτσι η κατάσταση θα επιδεινωθεί. Να ρωτάτε πάντα το παιδί σας τι πιστεύει ότι θα μπορούσε να γίνει για να σταματήσει ο εκφοβισμός και να αποφασίσετε μαζί του ποια θα είναι τα επόμενα βήματά σας. 

• Ενθαρρύνετε το παιδί να μην ανταποδίδει την επιθετικότητα, καθώς ο μαθητής που συμπεριφέρεται επιθετικά συνήθως περιμένει κάποια αντίδραση. 

• Ενθαρρύνετε το παιδί σας να δημιουργήσει φιλίες εκτός σχολείου και να παίρνει μέρος σε δραστηριότητες που προάγουν την αυτοπεποίθηση και τις κοινωνικές δεξιότητες (π.χ. θέατρο και χορό, πολεμικές τέχνες, ομαδικά αθλήματα, τοπικές ομάδες νεότητας). 

• Επαναλάβετε ότι θα είστε πάντα δίπλα του αν θέλει να σας μιλήσει για κάποιο πρόβλημα.

(Πηγή: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ "Ενδυναμώνοντας τα παιδιά - Αντιμετωπίζοντας τον Εκφοβισμό", ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕνΔυναμώνω - Enable», 2015)

Quiz για Κινητό και Ασφάλεια

Quiz για Κινητό και Ασφάλεια

(Πηγή: Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ)

Πρόληψη του εκφοβισμού

 Παράγοντες που προάγουν και που προλαμβάνουν εκφοβισμό

[Πηγή: "Εκφοβισμός στα Σχολεία-Μια σύνοψη της έρευνας για την καταπολέμηση του εκφοβισμού",  ΕνΔυναμώνω - Enable (Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Καταπολέμηση του Εκφοβισμού σε Περιβάλλοντα Μάθησης και Ψυχαγωγίας), 2015]